Czy warto stosować naturalne środki czystości?
Naturalne środki czystości, czyli jakie?
Nie jest tajemnicą, że człowiek i jego wygodny tryb życia w najbardziej rozwiniętych rejonach świata jest źródłem problemów całej naszej, wspólnej planety. Jeszcze do niedawna środki czystości zawierające mocne detergenty (kojarzące się ze skutecznością) i intensywnie pachnące były bardzo pożądane, obecnie zauważyć można zmiany w tym zakresie. Mile widziane stają się produkty naturalne, delikatne, stworzone z myślą o alergikach i wszystkich członkach rodziny, również tych najmłodszych. Chociaż funkcjonuje trochę mitów dotyczących tych produktów, środki do sprzątania, prania i zmywania z certyfikatem BIO stają się naprawdę popularne, coraz mniej osób zastanawia się czy ekologiczne środki czystości są skuteczne, a coraz więcej – jak wśród nich wybrać odpowiednie do swoich potrzeb.
Wzrost popularności tego typu produktów sprawia, że niektórzy producenci próbują postępować niezbyt uczciwie tworząc etykiety, kojarzące się z trendem eko, podczas gdy nie idą za tym szczególne zmiany w składach. Problemem jest to, że niewiele osób zna się na skomplikowanych nazwach składników, które znaleźć można na etykietach kosmetyków i środków czystości. Z pomocą przychodzą certyfikaty ekologiczne, które są zbawienne dla wszystkich, którzy nie mają czasu lub ochoty sami zagłębiać się w szczegóły. To ratunek dla tych, którzy lubią szybkie zakupy i osób, które nie chcą analizować składów. Dzięki nim wystarczy rzut oka na opakowanie, by wiedzieć, że dany produkt spełnia oczekiwania. Świetnym rozwiązaniem jest także wybieranie godnych zaufania sklepów, w których możemy kupować „w ciemno” to, co najbardziej przypadnie nam do gustu.
Czy środki czystości bez chemii są skuteczne?
Odpowiedź na to pytanie jest prosta i coraz więcej osób przekonuje się o tym w swoim domu. Tak, naturalne środki do czyszczenia są skuteczne, a do tego wydajne, co nieco rekompensuje wyższą cenę. Osoby, które całkowicie przestawiły się na rozwiązania ekologiczne są zadowolone z efektów sprzątania i nie chcą wracać do dawniej stosowanych produktów. Również sam proces sprzątania naturalnymi środkami jest często przyjemniejszy – nie wdychamy chemicznych oparów, mniej niszczymy dłonie, a do tego mamy miłą świadomość, że nie przyczyniamy się do zanieczyszczania planety.
Jakie składniki decydują o tym, czy organiczne środki czystości są skuteczne?
Żeby jakiekolwiek środki czystości były skuteczne, muszą opierać się na prostych reakcjach chemicznych, w wyniku których brud jest odrywany od powierzchni – tkaniny, talerza, blatu kuchennego czy umywalki. W zależności od rodzaju powierzchni, którą chcemy wyczyścić, a także od tego czy chcemy usunąć tłuste plamy, kamienne osady, czy też brud innego typu, musimy zadziałać nieco inaczej. Silne detergenty można z powodzeniem zastąpić naturalnymi substancjami, jest to bardzo proste i naprawdę działa. Nie trzeba zatem martwić się czy środki czystości bez chemii są skuteczne, tylko zastanowić się czy wolimy kupić je gotowe w sklepie, czy może chcemy wytworzyć je sami w domu.
Dobre naturalne środki czystości poradzą sobie z brudem wszelkiego typu. Zazwyczaj podstawowym składnikiem gotowych produktów, które można kupić w sklepie jest ten najbardziej uniwersalny – mydło roślinne lub związki powierzchniowo-czynne uzyskane z różnych źródeł, na przykład z oleju kokosowego lub skrobi roślinnej. One właśnie odpowiadają za to, by dzięki naturalnym składnikom roślinnym ułatwić usuwanie brudu z powierzchni. Ponadto za skuteczność ekologicznych środków czystości odpowiadają substancje dodatkowe takie jak kwas cytrynowy (który jest naturalnym odkamieniaczem) oraz składniki delikatnie ścierające takie jak soda, pumeks lub krzemiany, natomiast za zapach – naturalne olejki eteryczne uzyskane m.in. ze skórek owoców lub kwiatów. Wiele olejków ma również dodatkowe działanie odkażające.
Jakich składników unikać?
Wiemy już jakie składniki odpowiadają za to czy organiczne środki czystości są skuteczne, jednak warto również mieć świadomość czego unikamy nie kupując „zwykłych” produktów do sprzątania, mogą one zawierać między innymi: pochodne ropy naftowej, sztuczne środki zapachowe, barwniki i konserwanty, fosforany, a także wybielacze optyczne na bazie chloru. Wiele osób doświadcza po sprzątaniu bardzo nieprzyjemnych odczuć takich jak bóle głowy, pieczenie dłoni, zdarzają się także nudności, a regularnie wdychane opary przekładają się na ryzyko rozwoju problemów zdrowotnych długoterminowo. Jest to szczególnie istotne w przypadku najmniejszych dzieci, alergików i kobiet w ciąży. Silne środki zapachowe mogą też podrażnić błonę śluzową w nosie. Warto wiedzieć, że producenci naturalnych środków czystości mają często w swojej ofercie także całkowicie bezzapachowe produkty, które nie zawierają nawet naturalnych składników zapachowych pochodzących z olejków eterycznych. To oczywiście ukłon w stronę wszystkich alergików i wyjątkowo wrażliwych osób.
Środki czystości a środowisko naturalne
Oprócz argumentów zdrowotnych, dla wielu osób istotne są kwestie ochrony przyrody. Naturalne środki czyszczące są najczęściej całkowicie roślinne i odpowiednie dla wegan, są też całkowicie biodegradowalne i nie zanieczyszczają wody. Ważną sprawą są także opakowania. Bywa, że konwencjonalne środki dostępne w sklepach są bardzo mało wydajne. Często, szczególnie w przypadku tańszych środków, stosuje się rozmaite wypełniacze, by dodatkowo obniżyć cenę. Konsekwencją jest konieczność częstego wyrzucania opakowań. Dlatego warto wybierać produkty skoncentrowane, maksymalnie wydajne, najlepiej gdy ich opakowania i etykiety pochodzą z recyklingu, a przynajmniej łatwo się mu poddają po zużyciu produktu.
Jakie gotowe naturalne środki czystości są dostępne?
Środki czystości do prania bez chemii
Wśród ekologicznych środków piorących znaleźć można ekologiczne proszki do prania i płyny do prania oraz płukania różnego rodzaju tkanin. Zdecydowanie minęły już czasy, gdy wybór był bardzo ograniczony. Obecnie można idealnie dobrać produkty do swoich potrzeb. Niektórzy wolą mieć jeden uniwersalny proszek czy płyn, którego używają do wszystkiego, inni lubią mieć wiele środków – do tkanin białych, kolorowych, czarnych, syntetycznych („sportowych”), wełny i jedwabiu… Z pewnością każda z tych osób znajdzie ulubione produkty w wersji eko. Również płyny do płukania i zmiękczania występują w wielu różnych wariantach zapachowych (istnieją również bezzapachowe).
Czy środki czystości bez chemii są skuteczne w przypadku prania? Tak! Wiele z nich można śmiało porównać do szeroko reklamowanych produktów, piorą równie dobrze, nie zawierając przy tym szkodliwych substancji. Nie warto dawać się nabrać reklamom, składniki o tajemniczych nazwach i właściwościach, które można tam zobaczyć często niewiele mają wspólnego z rzeczywistością i nauką. Często specjalnie dodaje się do proszków zabarwione drobinki tylko po to, by sprawiać wrażenie, że zawiera unikatowe składniki o niezwykłym działaniu. W gruncie rzeczy proces prania jest bardzo prosty i wystarczy użyć kilku odpowiednio dobranych składników, żeby uzyskać doskonałe efekty.
Naturalne środki czystości do sprzątania
Naturalnych produktów do sprzątania jest zdecydowanie najwięcej, ze względu na to jak różne powierzchnie mamy w domach. Wśród nich znaleźć można środki uniwersalne, których używać można między innymi do mycia blatów, podłóg, umywalek czy WC, to wygodne rozwiązanie dla osób, które nie lubią mieć wielu butelek w domu i wolą jeden produkt do różnych zastosowań. Nie brakuje jednak środków przeznaczonych typowo do konkretnego zastosowania – dostępne są ekologiczne płyny do mycia szyb (które nie zawierają nieprzyjemnych, duszących substancji), do łazienek, do kuchni, wyjątkowo trudnych, tłustych zabrudzeń, środki do podłóg (w tym do parkietów lub kamienia) czy odkamieniania różnych sprzętów.
Czy przyjazne środowisku naturalnemu środki czystości są skuteczne przy sprzątaniu różnych powierzchni? Oczywiście! Wiele osób jest szczerze zaskoczonych efektem, gdy wypróbowują naturalne produkty do mycia różnych powierzchni. Na przykład prosty składnik taki jak kwasek cytrynowy potrafi zdziałać cuda, jeśli chodzi o pozbywanie się kamienia, a w połączeniu z innymi składnikami aktywnymi tworzy bardzo udane połączenie, dzięki któremu łazienka czy kuchnia będą błyszczeć. Niektóre ekologiczne płyny do podłóg zawierają naturalne woski roślinne, które najlepiej pielęgnują drewno. Dodatkowym plusem jest przyjemność sprzątania związana z brakiem duszących zapachów, zamiast których mamy olejki eteryczne (na przykład wyjątkowo przyjemny olejek pomarańczowy) lub nic. W wielu przypadkach gotowe produkty można łatwo zastąpić ekologicznymi środkami czystości DIY.
Bezpieczne i naturalne środki czystości do zmywania
Są osoby, które używają ekologicznego płynu do mycia naczyń nie tylko zgodnie z przeznaczeniem, ale także… jako środka do sprzątania całego domu oraz do mycia warzyw i owoców. Produkty z tej kategorii są chyba najpopularniejsze ze wszystkich, być może ze względu na ryzyko związane z tym, że pozostałości środków myjących mogą pozostać na naczyniach, na których serwuje się później posiłki dla całej rodziny. Często to właśnie zadowolenie z ekologicznych środków do zmywania, zakupionych na przykład po narodzinach dziecka, staje się impulsem do zmiany wszystkich innych produktów do sprzątania w całym domu. Wydaje się zatem, że pytania czy naturalne środki czystości są skuteczne w przypadku zmywania nawet nie trzeba zadawać. Dostępne są oczywiście nie tylko płyny do naczyń, również w wersjach dla osób z bardzo wrażliwą skórą dłoni, ale także środki przeznaczone do zmywarki – ekologiczne tabletki do zmywarek, proszki, żele, nabłyszczacze i sole, a nawet wygodne tabletki All-in-one, do których już niczego nie trzeba dodawać, by cieszyć się pięknie umytymi w zmywarce naczyniami.
Jak przygotować naturalne środki czystości bez chemii?
Niestety, produkty eko są często wciąż stosunkowo drogie. Jeśli nie stać Cię na bezpieczne środki czystości - zrób je sama lub sam, to naprawdę łatwe! A może popierasz stosowanie naturalnych produktów, a nie lubisz plastikowych opakowań? Rozwiązaniem są własne opakowania i naturalne środki czystości DIY. Na początku warto się zaopatrzyć w następujące rzeczy:
- kwasek cytrynowy
- soda oczyszczona
- ocet
- płatki mydlane, naturalne mydło
- olejki eteryczne np. lawendowy, pomarańczowy, cytrynowy
- opakowania: butelka ze spryskiwaczem, słoiki itp.
Produkty te będą niezbędne do przygotowania domowych mikstur. Do najprostszych z nich wystarczy woda i ocet lub soda, w zależności od tego co chcemy uzyskać. Czy przyjazne naturze środki czystości są skuteczne, jeśli zostaną wykonane w domu przez niewprawne osoby? Jak najbardziej, nie potrzeba do tego żadnych umiejętności, wystarczy jedynie podstawowa wiedza, którą warto sobie przypomnieć… z lekcji chemii w szkole. Chodzi głównie o pH – ocet oraz kwasek cytrynowy mają niskie pH, są to kwasy, roztwór sody oraz mydło są zasadowe.
- Kwasy stosuje się do osadów z kamienia i mydła oraz do rdzy, działają również dezynfekująco.
- Roztwór zasadowy zastosować należy w przypadku zanieczyszczeń organicznych takich jak na przykład tłuszcz.
Nie należy łączyć sody lub mydła z octem czy kwaskiem, pomimo spektakularnych efektów, jakie temu towarzyszą, ponieważ taka mieszanka nie będzie działać tak jak powinna.
Przepisy na skuteczne naturalne środki czystości
Najprostszy płyn do podłóg
Łatwo przygotowywać płyn na bieżąco w wiadrze, odpada więc kolejne opakowanie do przechowywania w domu. Żeby uzyskać płyn wystarczy wymieszać poniższe składniki.
- 2 litry gorącej wody
- 1 szklanka octu
- kilka kropel ulubionego olejku eterycznego
Płyn do szyb
Poniższe składniki należy wymieszać w butelce ze spryskiwaczem.
- 1 szklanka wody
- 1/2 szklanki octu
- kilka kropel ulubionego olejku
Uniwersalna pasta do czyszczenia z sody
Wymienione niżej składniki należy wymieszać w takich proporcjach, by otrzymać gęstą pastę, szorować nią można różne powierzchnie, trzeba tylko uwzględnić ich odporność na zarysowania. Pastę można zostawić na jakiś czas np. na fugach, by łatwiej usunąć nagromadzony brud. Może sprawdzić się także jako odplamiacz. Żeby ją uzyskać potrzebne będą jedynie:
- soda
- woda