Nowa Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej dla dzieci i młodzieży

Czy wiecie, że polskie dzieci tyją najszybciej w Europie? Między innymi niepokojące sygnały z tym związane spowodowały powstanie nowej „piramidy odżywiania” dla dzieci, która tym razem otrzymała nazwę: „PIRAMIDA ZDROWEGO ŻYWIENIA I AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ dla dzieci i młodzieży”. Dlaczego właśnie tak? Podkreślona została rola sportu, który jest niezbędny do właściwego rozwoju dzieci. W omówieniu zwrócono też uwagę na regularność posiłków, odpowiednie nawodnienie oraz niepożądaną obecność cukru i soli w diecie dzieci. Warto przyjrzeć się całej piramidzie, może to bardzo pomóc we właściwym wspieraniu dzieci w ich rozwoju.

Aktywność fizyczna jest bardzo ważna

Codzienna aktywność fizyczna jest bardzo ważna nie tylko w kontekście nadwagi. Powinno to być przynajmniej 60 minut dziennie, a najlepiej więcej. Sport pomaga zachować odpowiednią sylwetkę, ale też odpowiednią kondycję i rozwój fizyczny, co ma na wpływ na całe życie. Również sprawność umysłowa poprawia się dzięki odpowiedniej aktywności. Zawdzięczamy jej to, że myślimy jaśniej, jesteśmy bardziej zrelaksowani, kreatywni, łatwiej nam radzić sobie z emocjami i ogólnie czujemy się dużo lepiej.

Piramida żywieniowa

Jak zbudowana jest piramida wie chyba każdy – na dole są produkty, których powinno być w diecie najwięcej. Im wyżej, tym mniejszy powinien być udział danych pokarmów w codziennym menu.
1.   Ważna zamiana nastąpiła w przypadku zbóż, które zostały zdeklasowane przez warzywa i owoce. Aktualnie uważa się, że to one powinny być podstawą diety. Rozwiniemy ten temat później.
2.   Zboża już nie są najważniejsze, ale oczywiście nadal powinno się ich spożywać całkiem sporo. Zwraca się uwagę, żeby były to produkty pełnoziarniste i różnorodne: chleb razowy, ciemne makarony, ryż brązowy i kasze. Chodzi oczywiście głównie o węglowodany złożone, które są dla ludzi źródłem energii.
3.   Następną pozycję zajmują źródła wapnia. Proponuje się nawet 3-4 szklanki mleka lub zamienników takich jak jogurt czy kefir.
4.   Jeśli chodzi o źródła białka, ich pozycja nie zmieniła się, jednak w omówieniu piramidy podkreśla się m.in., żeby zwracać uwagę na jakość mięsa (stopień przetworzenia i zawartość tłuszczu). Specjaliści przypominają także, że ważnym źródłem białka mogą być rośliny strączkowe takie jak fasola, groszek, soczewica czy bób. Ich wielką zaletą jest mała ilość tłuszczu przy wysokiej zawartości białka. Ponadto są bogate w błonnik, witaminy i składniki mineralne.
5.   Źródła tłuszczu znajdują się najwyżej, czyli procentowo powinno ich być najmniej. Proponuje się ograniczenie tłuszczu zwierzęcego na rzecz dobrej jakości olejów roślinnych (które w większości powinny być spożywane na zimno). Do smażenia proponuje się oliwę lub rafinowany olej rzepakowy. Warto dodać, że najlepszym źródłem wartościowego tłuszczu są orzechy i nasiona, które poza tłuszczem zawierają cały kompleks witamin, składników mineralnych oraz białko.

Rola warzyw i owoców

Dla niektórych osób zamiana miejsc między zbożami a warzywami jest rewolucyjna. Już od jakiegoś czasu podkreśla się jak ważne są one w naszej diecie, przy czym proporcje warzyw do owoców powinny kształtować się mniej więcej na poziomie 4:1. W codziennym menu powinno znaleźć się miejsce dla warzyw w formie surowej, gotowanej (najlepiej na parze), a także zup. Ważne są rośliny sezonowe, zielonolistne warzywa, a także jedzenie roślin o różnych barwach. Dzięki temu zapewnimy młodemu organizmowi odpowiednią ilość witamin, składników mineralnych, błonnika, ale też antyoksydantów, co pomaga w prewencji wielu chorób oraz umożliwia doskonałe funkcjonowanie organizmu i odpowiedni rozwój.

Woda i napoje

Specjaliści podkreślają rolę wody w codziennej diecie. Absolutnie zniechęcają do wszelkich napojów słodzonych, ale aktualnie również soki są dopuszczane tylko w małej ilości. Woda, woda i jeszcze raz woda. Powinna być pita przez cały dzień, proponowana ilość to ok. 5-6 szklanek dziennie, jednak zależy to oczywiście od wielu czynników takich jak masa ciała, stopień aktywności, temperatura i wilgotność otoczenia itd. Trzeba też pamiętać, że nawadniamy organizm również jedząc np. zupy lub owoce. O wodzie trzeba pamiętać zawsze, najlepiej żeby dziecko zawsze miało przy sobie bidon. Warto od najmłodszych lat wyrabiać nawyk sięgania po wodę.

Cukier i sól

W poprzedniej piramidzie był zapis o tym, żeby unikać jedzenia słodyczy. Tym razem mamy wyraźnie przekreślony cukier. Nie jest zalecany w żadnej ilości, powinno się go unikać. Dotyczy to słodzenia napojów, słodyczy, ciast, lodów, cukierków, ciastek itd. To, jak szybko tyją polskie dzieci jest zatrważające, ale cukier ma negatywny wpływ na cały organizm, jego nadmiar może przyczyniać się do rozwoju poważnych chorób. Prowadzi też do problemów z zębami, których stan wśród naszych dzieci również jest bardzo zły na tle Europy. Sól również jest „zabroniona”, mowa oczywiście zwłaszcza o dosalaniu potraw. Wiadomo, że sól znajduje się w pieczywie, serach, przetworach itd., więc zwykle w diecie przeciętnego człowieka jest jej i tak bardzo dużo. Jej nadmiar, szczególnie w posiłkach dzieci, może prowadzić do późniejszych chorób takich jak nadciśnienie, a nawet nowotwory. Dlatego sięganie po solniczkę przy obiedzie, albo kupowanie słonych przekąsek jest bardzo złym pomysłem. Specjaliści proponują by zamiast soli używać większej ilości ziół.  

Wspierajmy dzieci w zdrowych nawykach

Wielu rodziców narzeka na to, że ich dzieci spędzają dużo czasu przed komputerem czy telefonem, podczas gdy sami zachowują się podobnie. Sami nie odżywiają się zdrowo, unikają warzyw, a od dzieci wymagają miłości do brukselki i brokułów. Warto pamiętać, że dzieci przede wszystkim patrzą na przykład, który im dajemy. Spędzajmy aktywnie czas z rodziną, celebrujmy wspólne zdrowe posiłki, unikając wysoko przetworzonej żywności, to inwestycja w przyszłość naszych dzieci. I naszą oczywiście również!