Cukier i syrop z agawy – czy warto je stosować?

Co to jest agawa

Agawa należy do sukulentów, to roślina o grubych, mięsistych liściach, pochodząca z Ameryki. Istnieje wiele jej odmian, z których część ceniona jest głównie jako gatunki ozdobne, ze względu na bardzo atrakcyjne wizualnie liście. W cieplejszym klimacie agawy zdobią parki czy ogrody, natomiast w chłodniejszym niektóre z nich sprawdzają się doskonale jako rośliny pokojowe, możemy się z nimi również spotkać w polskich domach. Wszystkie gatunki są hapaksantami, co oznacza, że zakwitają jedynie jeden raz.

Agawy są nie tylko ładne, można je również wykorzystać w sposób bardzo praktyczny. Z roślin tych wykonuje się między innymi sznurki oraz papier – włókna sizalowe są bardzo wytrzymałe i w związku z tym nadają się do tego celu doskonale. Z niektórych gatunków pozyskuje się ważne dla zdrowia substancje lecznicze, roślina ta jest uważana za bardzo cenną w medycynie ludowej, dawniej miała również znaczenie w obrzędach religijnych.

Obecnie wiele osób jest zainteresowanych spożywczymi możliwościami agawy – dzięki niej wytworzyć można alkohole takie jak tequila, mezcal oraz pulque. Niektóre gatunki nadają się także do pozyskiwania naturalnych środków słodzących. Można z nich uzyskać bardzo popularny syrop, stosowany jako zamiennik miodu i innych substancji słodzących. Z nektaru można także wytworzyć naturalnymi sposobami słodki proszek, czyli zyskujący ostatnimi czasy wielbicieli sypki cukier.

Syrop z agawy

Syrop z agawy uzyskuje się poprzez wyciskanie soku z rdzenia rośliny, który następnie poddaje się obróbce. Konieczne jest przefiltrowanie soku, który następnie podgrzewa się i koncentruje aż do uzyskania dość gęstego syropu. Wytwarzany był przez meksykańską ludność na własne potrzeby od dawien dawna, a popularność, jaką zyskał w krajach europejskich zawdzięcza głównie niskiemu indeksowi glikemicznemu, z powodu którego reklamowany był do niedawna jako produkt idealny dla diabetyków. Czy warto jeść syrop z agawy i do czego go stosować?

Syrop z agawy – właściwości

Syrop uzyskiwany z agawy ma przyjemny, delikatny smak, który przypomina odrobinę miód, jednak ma od niego wielokrotnie niższy indeks glikemiczny. Jest sporo słodszy od powszechnie stosowanej sacharozy, dlatego można stosować go dużo oszczędniej. To, czy będzie miał mniej czy bardziej wyrazisty smak, można rozpoznać po kolorze – im jaśniejszy, tym delikatniejszy. Jego barwa może być jasno- lub ciemnobursztynowa. Syrop z agawy zawiera naturalnie występujące w nektarze sole mineralne, które jednak nie mają znaczącego wpływu na zdrowie, ze względu na ich znikomą ilość.

Wartość odżywcza w 100g

wartość energetyczna - 1308 kJ / 312 kcal
białko - <1,0 g
węglowodany - 75 g, w tym cukier - 75 g
tłuszcz - <1,0 g, w tym nasycone kwasy tłuszczowe - <0,1 g
błonnik - <1,0 g
sól - <0,1 g

Syrop z agawy – indeks glikemiczny

Indeks glikemiczny był jednym z powodów tak wielkiej popularności płynnego słodzika uzyskiwanego z agawy, wiele osób bardzo entuzjastycznie podeszło do informacji, że jest on bardzo niski. Przyjmuje się, że przeciętnie indeks glikemiczny syropu z agawy mieści się w zakresie 15-30. Niestety, w zależności od metod produkcji skład chemiczny syropów może się różnić i to dość znacznie. Okazuje się, że zawartość fruktozy może wynosić nawet 90%. Między innymi z tego powodu nie można go uznać za produkt bezpieczny dla diabetyków.

Syrop z agawy – kalorie i odchudzanie

Syrop z agawy ma mniej kalorii, niż cukier. Wartości podawane przez producentów różnią się, co zapewne związane jest z całym procesem produkcji, jednak oscylują w okolicach 300kcal. Głównie ze względu na niski IG przypisywane były do niedawna syropowi z agawy właściwości odchudzające, jednak obecnie mówi się o tym, że ze względu na bardzo wysoką zawartość fruktozy nie powinno się myśleć o tym produkcie w tych kategoriach.

Syrop z agawy – do czego go używać?

Ze względu na przyjemny smak zastosowań syropu z agawy może być wiele. Słodzić nim można gorące napoje, desery, ciasteczka, stosować jako polewę do naleśników, a także dodawać do potraw wytrawnych, by dopełnić ich smak. Osoby na diecie roślinnej cenią go sobie jako doskonałą alternatywę delikatnego miodu, którego dodatkową zaletą jest to, że nigdy nie krystalizuje i ma wielokrotnie niższy indeks glikemiczny. Może się sprawdzić przy pieczeniu pierniczków, jako dodatek do jogurtu czy płatków. Ciekawą możliwością jest także wykorzystanie go jako składnika zdrowych „mikstur” nawiązujących do medycyny ludowej, na przykład do domowego syropu z cebuli, który pomaga przy problemach z gardłem.

Czym zastąpić syrop z agawy?

Jeśli ktoś przyzwyczaił się do stosowania syropu z agawy, a nowe doniesienia podważające jego dobry wpływ na zdrowie jednak go zniechęciły, może skierować swoją uwagę na inne słodziki. Świetnym pomysłem na słodzenie wypieków są zawsze musy owocowe, na przykład z jabłek, gruszek oraz bananów, szczególnie jeśli przygotowujemy deser dla najmłodszych. Bardziej słodkie będą musy z owoców suszonych, zwłaszcza daktyli. W przypadku gdy istotna jest płynna i delikatna konsystencja, sprawdzić mogą się inne syropy słodzące takie jak syrop daktylowy, ryżowy oraz najbardziej chyba popularny syrop klonowy. Ciekawą opcją są także melasy, które mają wyrazisty smak, ale zawierają stosunkowo dużo soli mineralnych. Jeśli zastanawiamy się czym zastąpić syrop z agawy, a zależy nam wyłącznie na dodaniu słodyczy, najzdrowszym wyborem będą zwykle alkohole cukrowe – ksylitol i erytrol oraz stewia.

Syrop z agawy czy klonowy?

Co zrobić, gdy mamy potrzebę używania syropu np. jako polewy do lodów czy naleśników? Co lepiej wybrać – syrop z agawy czy klonowy? Jeśli chodzi o smak, ten pierwszy jest zdecydowanie delikatniejszy, co może być jednocześnie plusem i minusem, w zależności od upodobań. Syrop klonowy zawiera pewne prozdrowotne substancje, którymi warto się zainteresować, a także nieco soli mineralnych i witamin, ma natomiast wyższy niż syrop z agawy indeks glikemiczny. Więcej na jego temat można także przeczytać w artykule na naszym blogu.

Cukier z agawy

Cukier z agawy staje się coraz popularniejszy, ponieważ wielu ludzi zdaje sobie sprawę z niedoskonałości zachodniej diety pełnej cukru i w związku z tym szuka zdrowszych alternatyw. Jako pierwszy rzeszę zwolenników zyskał syrop z agawy, jednak nie każdemu odpowiada jego płynna konsystencja. Cukier z agawy pozyskuje się tradycyjnymi sposobami, poprzez odwodnienie nektaru, bez użycia jakichkolwiek substancji chemicznych. Taka forma sprawdza się szczególnie dobrze tam, gdzie użycie syropu wpłynęłoby negatywnie na konsystencję wypieku lub gdy z innych powodów potrzebujemy sypkiego słodzika. Cukier z agawy nie ma żadnego charakterystycznego nieprzyjemnego smaku, który mógłby przeszkadzać w jego spożywaniu, jest natomiast bardzo słodki, więc można używać go niewiele, żeby uzyskać satysfakcjonujący efekt. Nadaje się zarówno do ciast i ciastek, jak i do słodzenia gofrów, lodów lub naleśników, można także używać go jako posypkę do deserów. Ponieważ dobrze rozpuszcza się w napojach, często służy do ich słodzenia, kawa czy herbata z takim dodatkiem nabiorą wyjątkowego charakteru.

Cukier z agawy – właściwości

Wysoki poziom słodyczy, a zarazem przyjemny, delikatny smak mogą przysporzyć cukrowi z agawy wielu fanów. Szczególnie osoby, które w kuchni cenią sobie różnorodność mogą szybko ulec jego nieodpartemu urokowi. Cukier z agawy ma formę drobnych kryształków, jest to duży plus dla każdego, komu nie odpowiada forma syropu, a lubi wytwory z agawy. Jego barwa i smak zależą od tego z jakiego nektaru został uzyskany i jak dokładnie wyglądała jego obróbka, może być bardzo jasny i delikatny lub mieć lekko karmelowy smak i kolor.

Wybór zależy od efektu, jaki chcemy uzyskać - z pewnością każdy z nich sprawdzi się doskonale przy przygotowywaniu rozmaitych domowych deserów jako alternatywa dla białego lub brązowego cukru. Ponieważ nektar z agawy zawiera naturalnie występujące mikro- i makroelementy, pewna ich ilość zostaje także w syropie oraz cukrze.

Wartość odżywcza w 100g

Wartość energetyczna - 1603 kJ / 378 kcal
Tłuszcz - 0 g,
w tym kwasy tłuszczowe nasycone - 0 g
Węglowodany - 91 g
w tym cukry - 86 g
Białko - 0 g
Błonnik - 7 g
Sól - 0,06 g

Cukier z agawy – indeks glikemiczny

Wytworzony z nektaru z agawy cukier ma niski indeks glikemiczny, który wynika z jego składu chemicznego – znajdziemy w nim głównie fruktozę, w związku z tym jego spożycie nie wywołuje gwałtownego wzrostu glukozy we krwi. Zawartość fruktozy może wahać się w zależności od producenta i to od tego zależy dokładny indeks glikemiczny cukru (im jej więcej, tym IG niższy). Z tego powodu wiele osób uważa go za produkt dobry dla diabetyków i osób pragnących zrzucić zbędne kilogramy. Czy rzeczywiście może być spożywany niemal bez ograniczeń, jak jeszcze niedawno uważało wiele osób?

Cukier z agawy dla cukrzyka?

Obecnie uważa się, że cukier z agawy (podobnie jak syrop) wcale nie jest najlepszym wyborem dla diabetyków. Chociaż rzeczywiście niski indeks glikemiczny jest jego dużym plusem, jednak nadmiar skoncentrowanej fruktozy w diecie może wiązać się z poważnymi kłopotami zdrowotnymi, m.in. insulinoodpornością.

Czy zatem może on być stosowany przez osoby chore? Przede wszystkim istotny jest tu umiar. Ponieważ słodziki z agawy są bardzo słodkie, można używać ich zdecydowanie mniej, co będzie korzystne dla organizmu, warunkiem jest jednak to, że rzeczywiście będziemy się trzymać tej zasady, a nie zastępować sacharozę cukrem z agawy w stosunku 1:1. W przypadku cukrzyków zdecydowanie lepszą i bezpieczną alternatywą do słodzenia będą alkohole cukrowe takie jak erytrol lub ksylitol, a także stewia.

Czy warto jeść cukier z agawy?

Pozyskiwany z agawy cukier jest smaczny, bardzo słodki i doskonale sprawdza się przy przygotowywaniu wielu deserów, nadając im wyjątkowego charakteru. Z tego powodu warto go wypróbować i używać raz na jakiś czas. Możemy z przyjemnością pozwolić sobie na jedzenie tego smakołyku, o ile zachowamy konieczny umiar (pamiętając, że nadmiar skoncentrowanej fruktozy może mieć negatywny wpływ na zdrowie). Warto pamiętać, że stosując mniej substancji słodzącej możemy „odchudzić” przygotowany deser, będzie on mniej kaloryczny. Mimo wszystko cukier z agawy dla cukrzyka nie będzie idealnym wyborem, podobnie jak dla osób, które próbują zrzucić zbędne kilogramy, w tych sytuacjach lepiej zrezygnować z niego na rzecz substancji takich jak ksylitol, stewia lub erytrol, o których także pisaliśmy w innym z naszych artykułów na blogu - Ksylitol zamiast cukru.

Syrop z agawy a cukier

Syrop z agawy sprawdzi się wszędzie tam, gdzie oczekujemy płynnego słodzika, który łatwo się rozpuszcza albo będzie dobrą i prostą polewą do naleśników lub placków. Cukier zazwyczaj lepiej sprawdzi się w wypiekach, ale może być także używany do słodzenia napojów, trzeba jednak pamiętać, że ma on nieco więcej kalorii w porównaniu z syropem.